Fındık Üreticisi için yeni bir imkan mı?

Fındık-SEN Kurucu Genel Başkanı Kutsi Yaşar’ın davetlisi olarak Giresun ve Bulancak’a gelen Kadıköy Kooperatifi ortaklarından Umut Kocagöz bulancakhaber.net’e konuştu.

Çiftçi-SEN Dayanışma Grubu üyesi ve Kadıköy Kooperatifi ortaklarından Umut Kocagöz, Fındık-SEN Kurucu Genel Başkanı Kutsi Yaşar ile birlikte fındık üreticisinin bahçesinde bir araya geldiler. Kocagöz ve Yaşar fındık üreticilerini ziyaret etmek, fındığın güncel durumunu görüşmek üzere Bulancak’ta buluştular. Fındık üretimi, üreticilerin sorunları ve fındığın dağıtımı konusunda fikir alış verişinde bulundular. Bu buluşmada en önemli gördükleri fındık üreticileri arasında nasıl bir ilişki kurulacağıydı. Üretici ile tüketici arasındaki aracıları kaldırarak üreticiden direk ürün almak, üretici kooperatifi-üretici dernekleri-üreticisi sendikaları üyeleri olan örgütlü üretici ile tüketim kooperatiflerinde yer alan örgütlü tüketiciler arasında ilişki kurmak, görüşme başlıklarından birisi oldu.

Yapılan ziyaretler ve görüşmeler sonrasında bulancakhaber.net Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Yaşar’a açıklamalarda bulunan Kocagöz şunlara değindi.

Kocagöz;

“Öncelikle fındık üreticilerinin durumunu gözlemlemek ve ilk ağızdan üreticileri dinlemek için buradayım. Çiftçiler bahçelerini açtı, görüş ve düşüncelerini paylaştı; teşekkür ediyorum. Dinlediğim kadarıyla, fındıkta yaşanan temel sorunlardan biri üreticinin fındığı ucuza ve gönülsüzce tüccara satması. Kooperatif yapısı ortadan kaldırılmış, tasfiye edilmiş. Üreticiden çok aracılar, tüccarlar, şirketler kazanıyor. Biz, İstanbul-Kadıköy ilçesinde, küçük üreticiyi desteklemek amacıyla bir tüketim kooperatifi kurduk. Üreticinin kazanacağı, üretime daha iyi koşullarda devam edeceği bir şekilde çiftçiyi destekliyoruz. Çalışma ilkelerimiz şöyle:

1) Doğrudan Küçük Üreticiyle Çalışmak

Bütün tüketim ürünleri küçük üretim yapan, kolektif örgütlenmiş veya örgütlenme girişimi içerisinde olan üreticilerden, doğrudan ve aracısız olarak alınır. Örneğin gıda alanında, doğal, bilge köylü tarım yapan üretici desteklenmekte ve bütün ürünler bu tarz üretim yapan üreticilerden alınmaktadır.

2) Üretim ve Tüketim Üzerinde Karşılıklı İnisiyatif

Üretim ve tüketimin bütün aşamalarında kolektif karar alma süreçleri esas alınmakta ve bu süreçlerin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Üreticiler ve tüketicilerin ne üretileceği ve ne tüketileceğine beraber karar verebileceği, katılımcı bir modelin geliştirilmesi esas alınmaktadır.

3) Kolektif Çalışma ve Paylaşım

Kooperatif bir araya gelmiş tüketicilerden oluşmaktan ziyade kolektif karar alan, çalışan ve paylaşım ilişkilerini geliştirmeyi hedefleyen bir örgütlenmedir. Kooperatif, kooperatif üyelerinin sosyo-ekonomik haklarını korumayı ve geliştirmeyi amaçlar. Bu açıdan kooperatifin bütün karar alma süreçleri denetlenebilir, şeffaf ve katılımcı bir prensiple işlemektedir.

4) Ekolojik-Toplumsal İlişkiler

Üreticilerin ve tüketicilerin karşılıklı denetimi, üretim süreçlerinin çoğunda var olan başta kadın ve çocuk emeği sömürüsü olmak üzere her türlü emek ve doğa sömürüsüne karşı müdahale imkânı sağlamaktadır. Kooperatif, üretim süreçlerindeki sömürü ilişkilerinin ortadan kalkması esasına dayanan, üreticilerin sosyal ve ekolojik ilişkilerini göz önüne alan, ancak bunun bir mücadele süreci olduğunu gören bir çaba ve yaklaşım içindedir. Ayrıca, tüketim alanının her aşamasında doğaya zarar vermeyen, geri dönüştürülebilir malzemelerin kullanılması esas alınmaktadır.

5) Toplumsal Dayanışma

Kooperatif, uluslararası kooperatifçilik hareketinin prensiplerini takip ederek, toplumsal faydayı hedefleyen çeşitli alanlardaki girişimlerle (veya hareketlerle) dayanışmayı amaçlamaktadır. Kooperatif, farklı kooperatifler ve kooperatif girişimleriyle ortak çalışmalar düzenler, afetzedelerle toplumsal dayanışmayı geliştirir, farklı hak arayışları ve girişimlerine maddi ve manevi destek sağlamayı ve dayanışma ilişkilerini geliştirmeyi esas alır.”

Öte yandan Kocagöz, yaklaşık 3 senelik bir çalışma sonunda Kadıköy Kooperatifi’nin ilk dükkanını açtığını da bulancakhaber.net aracılığı ile fındık üreticileriyle paylaştı. İstanbul’un Kadıköy ilçesinde, Caferağa mahallesinde çalışmaya başlayan Kooperatif dükkanı, çeşitli ekolojik ürünlere ev sahipliği yapıyor. Kâr amacı gütmeyen, doğrudan ve aracısız bir şekilde üreticilerle çalışan, şu ana kadar tamamen gönüllü emeği ile çalışmalarını sürdüren bir kooperatif, Kadıköy Kooperatifi. Bu açıdan, Kadıköy’de resmi bir hüviyeti olan bu tarz bir kooperatif olarak da ilk olma özelliği taşıyor.

Kooperatif Dükkanı’nda, doğrudan küçük üreticiden alınan, doğal, sağlıklı, adil ve ekolojik yöntemlerle üretilmiş ürünler yer alıyor. Zeytinyağı, çam balı, biber salçası, kahvaltılık salça, bulgur, keçi peyniri, eski kaşar, taze kaşar, siyah zeytin, nar ekşisi, kiraz kurusu, kuru fasülye, nohut, çay, reçel gibi gıda ürünlerin yanına önümüzde ki sezonlarda Karadeniz’in en meşhur fındığını da üreticilerden, aracısız, ve hakkını vererek alınabileceğini ifade eden Kocagöz, kimyasal gübre ve ilaç kullanmayan, fındığını doğrudan tüketicilere ulaştırmak isteyen örgütlü çiftçilerle görüşmeye başlayacaklarını ifade etti.

Son olarak, Kooperatif Dükkanı, Kadıköy Kooperatifi ile tanışmak, çalışmalara katılmak, sohbet etmek isteyen herkesin uğrayabileceği, ürün alabileceği bir yer olarak; kooperatif ortakları ve gönüllülerinin çabalarıyla faaliyet gösteriyor.

Kadıköy Kooperatifi, üretim ve tüketim ilişkilerini, üretici ve tüketiciler olarak beraber dönüştürmeyi hedefliyor.